Koło naukowe „Młoda Urbanistyka”, działające przy Instytucie Projektowania Miast i Regionów Wydziału Architektury PK, wraz z Fundacją „Zawsze Warto” we wrześniu zaczęło uczestniczyć w projekcie „Naukowe Inspiracje – Ciekawe i Kreatywne”. Projekt jest przedsięwzięciem realizowanym przez województwo małopolskie w dziedzinie edukacji.
Działania prowadzone w ramach projektu mają za zadanie integrację studencko-uczniowską podczas poznawania dziedzictwa kulturowego Karpat. Do współpracy wybrano VVIV Liceum Ogólnokształcące im. Jana Pawła II w Krakowie. Realizacja projektu odbywa się m.in. poprzez wykłady pracowników naukowych Politechniki Krakowskiej, prezentacje uczniowsko-studenckie oraz wizje lokalne i warsztaty plenerowe.
Studenci KN „Młoda Urbanistyka” działającego pod kierunkiem dr inż. Hanny Hrehorowicz-Gaber, swój udział w projekcie rozpoczęli od tygodniowego obozu naukowego w Istebnej, miejscowości położonej w Beskidzie Śląskim, na południowy zachód od Żywca. Celem obozu było poznanie korzeni dziedzictwa kulturowego górali śląskich. Zajęcia rozpoczęto od inwentaryzacji zasobów tradycyjnej architektury regionu. Wykonano serię fotografii, rysunków oraz obrazów, a także zebrano materiały dotyczące kultury i tradycji wołoskiej w Karpatach.
Opracowywane przez studentów materiały zostaną wykorzystane do kreowania szlaku kultury wołoskiej. Będzie się on rozciągać wzdłuż łuku Karpat, wskazując ślady wędrówek i osadnictwa wołoskiego. Ważnym aspektem koncepcji szlaku jest pokazanie wciąż żywej tradycji pasterskiej. Element ten uwzględniono również w analizach przestrzennych opracowywanych przez studentów.
Podczas obozu studenci poznali charakterystyczne dla Beskidu Śląskiego układy wsi, krajobraz kulturowy, „dziedzinę i hale” oraz architekturę sakralną i świecką. Zdobyte doświadczenia posłużą studentom do poszukiwania tożsamości architektury w regionie oraz do sformułowania koncepcji rozwoju przestrzennego „Trójwsi”, jak czasem nazywane są: Istebna, Koniaków i Jaworzynka. Opracowania i inwentaryzacje zasobów architektury regionalnej zostały porównane z inwentaryzacjami, jakie w tym rejonie w latach osiemdziesiątych wykonali pracownicy Instytutu Architektury Krajobrazu PK.
Kolejnym działaniem były wspólne studencko-uczniowskie warsztaty, które odbyły się 7 października w Centrum Pasterskim w Koniakowie oraz na górze Złoty Groń. Efektem tej współpracy są małe projekty multimedialne, których motyw przewodni stanowi dziedzictwo kulturowe górali śląskich. W przedsięwzięciu tym uczestniczył propagator kultury wołoskiej Józef Michałek oraz muzyk i instrumentalista Zbigniew Wałach.
Udział studentów Wydziału Architektury PK w projekcie „Naukowe Inspiracje – Ciekawe i Kreatywne” daje podstawy do poszerzenia i ugruntowania wiedzy o żywiole karpackim i jego tożsamości kulturowej. Jednocześnie wśród młodzieży i studentów pozwala kształtować świadomość rodowodu karpackiej architektury i urbanistyki na obszarze polskich Beskidów.
*