Projekt edukacyjny w ramach
Programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Wolontariat dla dziedzictwa
KOLONIE JÓZEFA to działania prowadzone we wsiach gmin: Stary Sącz, Łącko, Podegrodzie, Rytro powiatu nowosądeckiego popularyzujące zabytki i przestrzenie kultury oraz podnoszące świadomość znaczenia tych obiektów w przestrzeni w czasie dwóch edycji obozów (lipiec i październik 2017).
W w/w miejscowościach znajdują się zabudowanie charakterystyczne dla kolonizacji józefińskiej. Była to planowa akcja osadnicza prowadzona przez cesarza Józefa II Habsburga w końcu XVIII w., głównie w Galicji. Oficjalnym celem akcji miało być przyjście krajowi z pomocą w podniesieniu stanu gospodarki. Osady lokowano obok istniejących wsi, z wytyczeniem odrębnego układu urbanistycznego.
Zabudowa drewniana czy murowana kolonistów józefińskich, tak bardzo różniąca się od zabudowy rodzimych mieszkańców, w najbliższym dziesięcioleciu zniknie z krajobrazu Beskidu w związku z wdrażaniem nowych technologii w budownictwie i zmianą charakteru pracy właścicieli obiektów. Ten proces można zatrzymać edukując społeczeństwo na poziomie wszystkich grup wiekowych, we współpracy z instytucjami działającymi na tym terenie i samorządami.
Współpraca wolontariuszy to z jednej strony pomoc w działaniach urzędowych na rzecz ochrony zabytków znajdujących się w rękach osób prywatnych, a z drugiej edukacja w zakresie dziedzictwa kulturowego regionu.
Pomysłodawcą i Opiekunem merytorycznym projektu jest Pani dr inż. arch. Hanna Hrehorowicz-Gaber – opiekun Koła Naukowego „Młoda Urbanistyka” Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. Studenci-wolontariusze oraz inni dorośli wolontariusze Fundacji „Zawsze Warto” wspólnie od maja do połowy listopada 2017 realizują KOLONIE JÓZEFA.
Głównym okresem pracy wolontariuszy są obozy naukowe (7-9 lipca w Gołkowicach Górnych i w październiku 2017).
Zadania wolontariuszy:
1. Poznanie historii kolonizacji józefińskiej i obiektów, które ją reprezentują (wsie gminy Stary Sącz, Podegrodzie, Rytro, Łącko): prezentacja wprowadzająca, wizyta w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu, lektury, warsztaty monograficzne (obóz).
2. Zebranie materiału fotograficznego, filmowego, rysunkowego i tekstowego potrzebnego do przygotowania:
- elektronicznej publikacji projektowej pt. KOLONIE JÓZEFA,
- projektu pocztówek, które zostaną przekazane m.in. do środków kultury w regionie
- prezentacji popularyzującej, edukacyjnej (do wykorzystania w czasie zajęć w szkole)
- projektu questu lub gry terenowej, które zostaną przekazane m.in. do środków kultury/szkół w regionie.
3. Przygotowanie koncepcji popularyzacji tematu oraz opracowanie konspektów zajęć dla dzieci.
4. Poprowadzenie zajęć w szkole (IX – X) na podstawie autorskich materiałów.
Działania wolontariuszy skupiałyby się na podnoszeniu znaczenia materialnego i niematerialnego dziedzictwa w oczach mieszkańców – wskazując odbiorcom możliwość wykorzystania go w promocji turystycznej oraz formy jego prezentując formy ochrony. Działania te będą podkreślały wielokulturowość, która jest konglomeratem działań poszczególnych grup etnicznych.
Celem projektu jest poszerzenie wiedzy, rozwijanie świadomości i aktywności w ochronie dziedzictwa kulturowego wolontariuszy i mieszkańców gmin sądeckich na temat dziedzictwa kulturowego okolicy.
Zapraszamy do lektury materiałów projektowych!
Dofinansowano w ramach Programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa
– Wolontariat dla dziedzictwa
